Το 1905, οι Βούλγαροι, με αφορμή το Μακεδονικό αγώνα, ξέσπασαν με διωγμούς σε βάρος των Ελλήνων της βόρειας Θράκης. Ο διωγμός άρχισε από τη Βάρνα και επεκτάθηκε σε ολόκληρη την Ανατολική Ρωμυλία, με επιθέσεις εναντίον προκρίτων δασκάλων και ιερωμένων που άρχιζαν με ξυλοδαρμό και έφταναν σε δολοφονίες. Το 1906 γενικεύτηκαν οι σφαγές, Καταστροφές 73 εκκλησιών, 80 Ελληνικών Σχολείων, ολοσχερής καταστροφή της Αγχιάλου, εμπρησμοί σπιτιών, καταστροφή ελληνικών ιδρυμάτων, Νοσοκομείων, αρπαγή περιουσιών και απαγόρευση της ελληνικής γλώσσας.
Στις ελληνικές πόλεις Στενημάχο, Βάρνα, Μεσημβρία, Σωζόπολη, Πύργο, Αγαθουπόλη, Καβακλή, Φιλιππούπολη, Στάρα Ζαγόρα (Βερόη),Βεσσαπάρα (Παζαρτζίκ), Περιστερά, Κούκλαινα και Άκμπουνάρ, σημειώθηκαν μεγάλες καταστροφές. 88 ελληνικές κοινότητες διαλύθηκαν, η περιουσία τους ανυπολόγιστης αξίας περιήλθε στο βουλγαρικό δημόσιο χωρίς να καταβληθεί καμία αποζημίωση.
Έτσι καταστράφηκε ο ελληνισμός της βορείου Θράκης που σε μεγάλο ποσοστό, περίπου 200.000 ήλθαν πρόσφυγες και όσοι έμειναν επί έναν αιώνα υφίστανται πιέσεις και προσπάθεια εκβουλγαρισμού.
Επιδίωξη των Βουλγάρων, με τη βοήθεια της Ρωσίας, ήταν ο Πανσλαβισμός. Συνεχίστηκαν οι φρικαλεότητες των Βουλγάρων και κατά τους Βαλκανικούς πολέμους και κατά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τον τελικό ξεριζωμό των Βορειοθρακών από τις πανάρχαιες πατρογονικές τους Εστίες.
Στη Δυτική και Ανατολική Θράκη που ήταν υπό Τουρκική κατοχή, ο Θρακικός Ελληνισμός προόδευε.
Το 1908 οι Νεότουρκοι (οργάνωση αποτελούμενη από Τούρκους στρατιωτικούς και επί το πλείστον γιατρούς) υπόσχονται στους Χριστιανούς ισονομία, ισοπολιτεία και δικαιοσύνη υπό μία ισχυρή Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Συνέβη όμως το αντίθετο. Ότι επί αιώνες δεν κατάφεραν οι Τούρκοι για τον ολοκληρωτικό ξεριζωμό των Ελλήνων από την Ανατολική Θράκη το κατόρθωσαν οι Νεότουρκοι από το 1908 μέχρι το 1922 με την προμελετημένη και συστηματική Γενοκτονία με στόχο τον παντουρκισμό, πανισλαμισμό και επεκτατισμό. Σύμβουλοι τους οι Γερμανοί σύμμαχοι τους οι οποίοι ενδιαφέρονταν για τα πετρέλαια της Τουρκίας, τον έλεγχο των στενών και γενικά για την επικράτηση στην γεωστρατηγικής σημασίας περιοχή. Έντονο και έμπρακτο ενδιαφέρον για την περιοχή υπήρχε εξ άλλου και από τους αντιπάλους τους ( Άγγλους, Γάλους, Ιταλούς) αλλά και από τους Αμερικάνους και Ρώσους. Προκειμένου η Γερμανία να πετύχει το σκοπό της, έστειλε το Στρατηγό Γκόλτς στην Τουρκία ο οποίος αφού έκανε αναγνωριστικές επισκέψεις και ενημερώσεις σε όλη την Ανατολική Θράκη, διαπίστωσε «ότι η πλειονότητα των κατοίκων της Ανατολικής Θράκης ήταν Έλληνες, που είχαν στην κατοχή τους τη γη και τον πλούτο γενικά και ήλεγχαν την οικονομία της Χώρας τους».Συμβούλεψε τους Νεότουρκους του κομιτάτου της Ραιδεστού: «αν θέλετε τον έλεγχο της οικονομίας και την ασφάλεια της χώρας σας, πρέπει να εκδιώξετε ή να εξαφανίσετε από την Ανατολική Θράκη όλους τους Έλληνες».
Οι Νεότουρκοι έβαλαν άμεσα σε εφαρμογή και εκτέλεση του σχεδίου. Άρχισαν τις έντονες ενοχλήσεις, εκβιασμούς και βαρβαρότητες. Οι Χριστιανικοί Λαοί των Βαλκανίων που ζούσαν υπό την καταπίεση των Τούρκων γενικά αντέδρασαν.
Το 1912, (1ος Βαλκανικός πόλεμος) επαναστάτησαν οι λαοί των Βαλκανίων. Συμμάχησαν Έλληνες, Σέρβοι, Μαυροβούνιοι και Βούλγαροι εναντίον των Τούρκων, τους οποίους νίκησαν και ελευθέρωσαν τα εδάφη τους
Οι ηττημένοι και υποχωρούντες Τούρκοι, στο πέρασμα τους από την Ανατολική Θράκη έσφαζαν, λεηλατούσαν και καίγανε τα Ελληνικά χωριά, Στην Ανατολική Θράκη συγκεντρώθηκαν οι ηττημένοι Τούρκοι ακολουθούμενοι από χιλιάδες μουσουλμάνους που εγκατέλειπαν τις απελευθερωμένες περιοχές της Βοσνίας, Ερζεγοβίνης, Μακεδονίας και Βουλγαρίας. Ξέσπασαν με λύσσα και μανία εναντίον των Θρακών με σφαγές, πυρπολήσεις και καταστροφές.
Κατά τον Απ. Ευθυμιάδη:
Στις 16-10-1912 καταστρέψανε ολοσχερώς τα χωριά Γκλιστρίτσα και Χάσκιοϊ και έσφαξαν όλους σχεδόν τους Έλληνες. Συνέχισαν τις καταστροφές, τους Εμπρησμούς και τις σφαγές των Ελλήνων Θρακών στα Χωριά: Γραβούνα με 1700 σφαγές , στο ΜαχμούτκιοΪ 700, στις Μαύρες 450, Αλμαλή 1.000, Βαϊραμίτσι 600,Καράτσαλι 550, Κουρού Τσεσμέ 75. Έκαψαν και καταστρέψανε 89 Εκκλησίες. Ένα τάγμα Τουρκικού Στρατού κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, υποχωρώντας στρατοπέδευσε στο χωριό Μουρατλί. Με διαταγή Αξιωματικού του Τουρκικού στρατού, ξεχώρισαν τους Έλληνες στρατιώτες του Τούρκικου στρατού που ήσαν 114. Αφού τους αφόπλισαν, τους έγδυσαν, τους έδεσαν, τους οδήγησαν σε παρακείμενη χαράδρα και με ξιφολόγχες και μαχαίρια τους κατακρεούργησαν. Τρεις από τους 114 διασώθηκαν βαριά τραυματισμένοι. Τους βρήκε ο Αρκαδιοπολίτης (Κάτοικος του Λουλέ Μπουργάζ) Ανδρέας Παπαδόπουλος και τους περιέθαλψε. Αυτοί διηγήθηκαν τα ειδεχθή εγκλήματα των Τούρκων. Παρόμοια έγιναν και σε άλλες στρατιωτικές μονάδες.
Παρόμοια και χειρότερα εγκλήματα διέπραξαν και οι επιτιθέμενοι Βούλγαροι εντός της Αν. Θράκης εις βάρος των Ελλήνων και των Μουσουλμάνων Τούρκων. Η Δυτική και Ανατολική Θράκη δυστυχώς μετά τη λήξη του 1ου Βαλκανικού πολέμου, παρέμειναν υπό Βουλγαρική κατοχή.
Πηγή: thrakikh-estia.gr/