Γνωστά είναι τα τυριά της Θράκης. Φημισμένο είναι δε το κασέρι της Αδριανούπολης. Οι μάνδρες ήταν οι τόποι όπου μάζευαν τα γάλατα και έκαναν τα κασέρια. Η Θράκη έχοντας μεγάλα λιβάδια πλούσια σε βλάστηση ήταν φυσικό να έχει πλούσια κτηνοτροφία. Γι’ αυτό υπήρχαν πολλά τυριά και κασέρια. Το τυρί που αγαπούσε ο Θρακιώτης ήταν το τουλουμοτύρι (όπως το τυρί του Παρνασσού). Εκλεκτό τυρί μέσα σε τουλούμια (αναποδογυρισμένα δέρματα προβάτων καλά στεγνωμένα και απολυμασμένα). Μέσα σ’ αυτά έβαζαν μαγιά και ετοίμαζαν το τυρί, βουτυρωμένο και παχύ, που σβώλιαζε και έκανε κομμάτια σαν σβώλους μεγάλους ανάμεσα στο χύμα του τυριού. Τα τουμούμια αυτά τα διατηρούσαν μέσα στα κελάρια πάνω σε σανίδες που κρέμονταν από το ταβάνι με δύο σχοινιά στις άκρες (είδος ραφιών που ακουμπούσαν στον τοίχο). Άνοιγαν από το ένα πόδι το τουλούμι, έβγαζαν κάθε φορά τυρί και ξαναέδεναν το πόδι για να μην παίρνει αέρα. Έτσι το τυρί ήταν πάντα ωραίο και νωπό.
Έκαναν όμως και μιζύθρες, γιαούρτια και κοπανιστές. Γνωστά τα Συλιβριανά γιαούρτια. Το καλοκαίρι μάλιστα συνήθιζαν για δροσιστικό να κοπανίζουν σκόρδα, να κόβουν το αγγούρι κομματάκια στον ρεντέ και να λιώνουν γιαούρτι στο νερό. Τα ανακάτευαν μέσα στην κούπα και έβαζαν μέσα ψωμί και έτρωγαν το σημερινό τζατζίκι.
Το αργιάν’ όμως ήταν πιο δροσιστικό για το καλοκαίρι και το συνήθιζαν πολύ. Άφηναν ο γάλα να ξινίσει μέσα σε ένα ξύλινο δοχείο. Μετά με ένα ειδικό ξύλο το ντρουβανόξυλο. Έτσι γίνεται το αργιάν’ το οποίο το έπιναν και δροσιζόταν. Μερικές φορές το έβραζαν, το στράγγιζαν σε μία τυροτσαντήλα και γινόταν το ξιμύτ’ (είδος μυζήθρας).
Βιβλιογραφία:
Αρχείο Θράκης: Τροφές και δίαιτα Θρακών
Αφηγήσεις (συνταγές) από πρόσφυγες κατοίκους Πέτρας Αν.Θράκης
Πηγή: users.sch.gr