Η σπορά
Τέλη Σεπτεμβρίου είναι η εποχή που αρχίζει η σπορά. Ετοιμάζονται τα εργαλεία, αλέτρι, υνί, φκέντρι, δουκανοσύρτης, ζυγός, ζυγόλερος, ζεύλες, μισοζεύλι. Η αρχή της σποράς πρέπει να γίνει Δευτέρα, Τετάρτη ή Παρασκευή. Την Τρίτη, Πέμπτη και το Σάββατο δεν κάνουν αρχή. Στο σπίτι προτού ξεκινήσουν κάνουν την προσευχή τους λέγοντας διάφορες ευχές. Πρωί- πρωί ξεκινούν για να μη βρεθεί μπροστά τους καμμιά γυναίκα και τους σταυρώσει το δρόμο, πράγμα που πιστεύεται για κακό σημάδι. Φτάνουν στο χωράφι, ξανακάνουν το σταυρό τους λέγοντας «καλή γεροσύν’ και καλό τέλος» και αρχίζει η δουλειά.
Οργώνουν με το αλέτρι ή το παλούκι (μεγάλο αλέτρι που σέρνεται επάνω σε μικρούς τροχούς που το τραβούν δύο ή τρία ζευγάρια βοδιών). Πρώτα πρώτα κόβουν τη σποριά (χτυπούν αυλάκ’ ) και ύστερα αρχίζουν το σπαρτό κανονικά. ‘Όταν η δουλειά της ημέρας πλησιάζει στο τέλος (περίπου κατά το ηλιοβασίλεμα) ξεζεύουν το ένα ζευγάρι (αν οργώνουν με το παλούκι) για να ξεκουραστεί και με τα υπόλοιπα βόδια σβαρνίζουν με τη σβάρνα το χωράφι το οργωμένο. Με το σουρούπωμα ξεζεύουν τα βόδια, κάνουν το σταυρό τους λέγοντας : «Δόξα τω Θεγώ, βραδυάστηκαμ’ και σήμερα» και ξεκινούν για τα σπίτια τους. Δύο μήνες ως τα Χριστούγεννα σχεδόν είναι η εποχή της πρώτης σποράς, που σπέρνουν σίκαλη και το είδος του σιταριού που το λένε κιζιλτζέ με το μονό το αλέτρι. ‘Υστερα από τα Χριστούγεννα αρχίζει η σπορά με το παλούκι.. Τότε σπέρνουν σιτάρι, κριθάρι, βρώμη και άλλα δημητριακά. Σημειώνουμε ότι μετά την εγκατάστασή τους στη Μακεδονία, που είναι διαφορετικές οι κλιματολογικές συνθήκες, άλλαξαν και τα χρονικά όρια της σποράς και τα είδη που καλλιεργούν. Π.χ το παλούκι, που ζητούσε ο γόνιμος κάμπος της Αν. Θράκης, δεν το χρησιμοποιούν πιά.
Η προσπάθεια παρουσίασης της λαογραφίας της Πέτρας και Σκοπέλου αποσκοπεί στη γνώση της λαϊκής μας κληρονομιάς και στη διάσωση των παραδοσιακών μας στοιχείων γιατί «ευτυχείς είναι οι λαοί που δεν έχουν ιστορία αλλά δυστυχείς αυτοί που έχουν ιστορία αλλά την αγνοούν».
Πηγή: users.sch.gr
Τέλη Σεπτεμβρίου είναι η εποχή που αρχίζει η σπορά. Ετοιμάζονται τα εργαλεία, αλέτρι, υνί, φκέντρι, δουκανοσύρτης, ζυγός, ζυγόλερος, ζεύλες, μισοζεύλι. Η αρχή της σποράς πρέπει να γίνει Δευτέρα, Τετάρτη ή Παρασκευή. Την Τρίτη, Πέμπτη και το Σάββατο δεν κάνουν αρχή. Στο σπίτι προτού ξεκινήσουν κάνουν την προσευχή τους λέγοντας διάφορες ευχές. Πρωί- πρωί ξεκινούν για να μη βρεθεί μπροστά τους καμμιά γυναίκα και τους σταυρώσει το δρόμο, πράγμα που πιστεύεται για κακό σημάδι. Φτάνουν στο χωράφι, ξανακάνουν το σταυρό τους λέγοντας «καλή γεροσύν’ και καλό τέλος» και αρχίζει η δουλειά.
Οργώνουν με το αλέτρι ή το παλούκι (μεγάλο αλέτρι που σέρνεται επάνω σε μικρούς τροχούς που το τραβούν δύο ή τρία ζευγάρια βοδιών). Πρώτα πρώτα κόβουν τη σποριά (χτυπούν αυλάκ’ ) και ύστερα αρχίζουν το σπαρτό κανονικά. ‘Όταν η δουλειά της ημέρας πλησιάζει στο τέλος (περίπου κατά το ηλιοβασίλεμα) ξεζεύουν το ένα ζευγάρι (αν οργώνουν με το παλούκι) για να ξεκουραστεί και με τα υπόλοιπα βόδια σβαρνίζουν με τη σβάρνα το χωράφι το οργωμένο. Με το σουρούπωμα ξεζεύουν τα βόδια, κάνουν το σταυρό τους λέγοντας : «Δόξα τω Θεγώ, βραδυάστηκαμ’ και σήμερα» και ξεκινούν για τα σπίτια τους. Δύο μήνες ως τα Χριστούγεννα σχεδόν είναι η εποχή της πρώτης σποράς, που σπέρνουν σίκαλη και το είδος του σιταριού που το λένε κιζιλτζέ με το μονό το αλέτρι. ‘Υστερα από τα Χριστούγεννα αρχίζει η σπορά με το παλούκι.. Τότε σπέρνουν σιτάρι, κριθάρι, βρώμη και άλλα δημητριακά. Σημειώνουμε ότι μετά την εγκατάστασή τους στη Μακεδονία, που είναι διαφορετικές οι κλιματολογικές συνθήκες, άλλαξαν και τα χρονικά όρια της σποράς και τα είδη που καλλιεργούν. Π.χ το παλούκι, που ζητούσε ο γόνιμος κάμπος της Αν. Θράκης, δεν το χρησιμοποιούν πιά.
-----------------------------------------------------------------------
Αυτός
ήταν σε γενικές γραμμές ο τρόπος ζωής των Πετρινών και Σκοπελινών και
αυτές οι εθνικές και θρησκευτικές παραδόσεις, οι οποίες θέλουμε να
πιστεύουμε ότι μας βοηθούν να γνωρίσουμε ένα μικρό, αλλά αξιόλογο
κομμάτι του Ελληνισμού της Ανατ. Θράκης που έφτασαν στην Ελλάδα
κουρελιασμένοι στο σώμα και στη προσωπικότητα αλλά όρθιοι στην ψυχή.Η προσπάθεια παρουσίασης της λαογραφίας της Πέτρας και Σκοπέλου αποσκοπεί στη γνώση της λαϊκής μας κληρονομιάς και στη διάσωση των παραδοσιακών μας στοιχείων γιατί «ευτυχείς είναι οι λαοί που δεν έχουν ιστορία αλλά δυστυχείς αυτοί που έχουν ιστορία αλλά την αγνοούν».
Βιβλιογραφία:
- Θρακικά –Δημ. Α. Πετρόπουλου
- Αφηγήσεις κατοίκων Πέτρας
-----------------------------------------------------------------------
Πηγή: users.sch.gr
