Ένα από τα πιο περίεργα έθιμα των Πετρινών-Σκοπελινών και άλλων Θρακών αγροτών, που κατοικούσαν στην περιφέρεια εκείνη, είναι η λεγόμενη Πιπερούγκα ή Πιρπιρούνα. Αγωνία και άγχος για τους γεωργούς όλου του κόσμου ήταν να προκαλέσουν τη βροχή σε περίοδο ανομβρίας. Στην περίπτωση της Πιρπιρούνας γινόταν μια λιτανεία από κορίτσια. Ανάμεσά τους διάλεγαν ένα ορφανό κορίτσι. Το έντυναν με χλωρά κλαδιά, ενώ οι άλλες έπαιρναν στα χέρια ενα «μπακίρι» που το γέμιζαν νερό. Έτσι ξεκινούσαν για τον τόπο της συγκέντρωσής τους. Πρώτα – πρώτα η πομπή τους έπρεπε να επισκεφθεί την εκκλησία και έπειτα όλα τα σπίτια του χωριού. Στο δρόμο τραγουδούσαν και περιβρέχανε κάθε κοπέλα και διαβάτη που θα συναντούσαν. Στη διαδρομή και στην επίσκεψη των σπιτιών, οι κοπέλες μάζευαν φιλοδωρήματα, γιατί μία από αυτές κρατούσε και το απαραίτητο δισάκι.
Αναφέρονται μερικοί στίχοι από το τραγούδι που τραγουδούσαν τα κορίτσια :
Πιρπιρούνα τριγυρίζει – μέσα στο χωριό γυρίζει
Τον θεό παρακαλεί – για να βρέξει μια βροχή
Για να γίνει το κριθάρι – το κριθάρι το σιτάρι
Και το όψιμο κεχρί - για να κάμομε ψωμί
Να το φάν’ τα ορφανά – τα ορφανά και τα φτωχά
Η τελετουργία τελείωνε στον αυλόγυρο της εκκλησίας απ’ όπου είχαν ξεκινήσει. Τα κορίτσια χαρούμενα και ευτυχισμένα γιατί είχαν κάνει το χρέος τους, αφαιρούσαν τα χλωρά κλαριά από την Πιρπιρούνα η οποία ήταν μούσκεμα. Θα αποζημιωνόταν όμως μαζί με τα άλλα κορίτσια γιατί αργότερα θα καθόταν σ’ ένα ευχάριστο γεύμα και θα ακολουθούσε τραγούδι και χορός.
Σας αναφέρουμε παρακάτω στην τοπική διάλεκτο πως περιέγραψε ένας Πετρινός το έθιμο της Πιπερούγκας όπως την έλεγαν στην Πέτρα:
«όντε δεν έβρεχε στο χωριό, μαζεύντανα καμνιά δεκαπενταριά κορίτσια μέχρι δεκα πέντε χρονών, έπαιρνανα ένα ορφαωό κορίτ΄πε κει πε το χωριό και το άλλαζανα πε τα παλιά τα ρούχα. Το στόλζανα ύστερα λογιώ-λογιώ λουλούδια και άλλα χορτάρια, λαπατσούρες, τσουκνίδες, μολόχια, παπαδίτσες, κατιτζίδες (παπαρούνες). Το αλλαγμένο το κορίτσι το έλεγανα πιπερούγκα, έντρεχανα σε γούλα τα σπίτια τη χωριού πε τόνα στ’ άλλο. Εκεί τραγουδούσανα βαρειά βαρειά, όχ’ λήγορα, και χόρευγανα. Το τραγούδ’ ήλεγε:
βρέξε, βρέξε πιπερού να χορτάσνα οι φτωχοί
να κατέβει το τσαρσί, κάθε στάχυ και κιλό
να φτηναίνει το ψωμί κάθε βέργα και ληνό
Η πιπερούγκα με μνιά κίτκα (μπουκέτο) πε λουλούδια που είχε στο χέρ’ έπειρνε νερό πε το μπακίρ’ που κρατούσε άλλο κορίτ’ και φώτζε (έβρεχε με το αγίασμα αυτό) το νοικοκύρ’ και τη νοικοκυρά τη σπιτιού. Ο καθένας νοικοκύρ’σ ή νοικοκυρά έδινανα αλεύρ’, κανένα αβγό ή ότι άλλο είχανα. Τα κορίτσια τα έπαιρνανα και τα εβάζανα μέσα στο ντορβά και στο καλάθ’. ‘Υστερα γύριζανά και τα μοίραζανά στις φτωχές γυναίκες τη χωριού. ‘Αμα έλα (ήθελε) βγεί η πεπερούγκα κι’ ‘υστερα έβρεχε».
-----------------------------------------------------------------------
Αυτός
ήταν σε γενικές γραμμές ο τρόπος ζωής των Πετρινών και Σκοπελινών και
αυτές οι εθνικές και θρησκευτικές παραδόσεις, οι οποίες θέλουμε να
πιστεύουμε ότι μας βοηθούν να γνωρίσουμε ένα μικρό, αλλά αξιόλογο
κομμάτι του Ελληνισμού της Ανατ. Θράκης που έφτασαν στην Ελλάδα
κουρελιασμένοι στο σώμα και στη προσωπικότητα αλλά όρθιοι στην ψυχή.Η προσπάθεια παρουσίασης της λαογραφίας της Πέτρας και Σκοπέλου αποσκοπεί στη γνώση της λαϊκής μας κληρονομιάς και στη διάσωση των παραδοσιακών μας στοιχείων γιατί «ευτυχείς είναι οι λαοί που δεν έχουν ιστορία αλλά δυστυχείς αυτοί που έχουν ιστορία αλλά την αγνοούν».
Βιβλιογραφία:
- Θρακικά –Δημ. Α. Πετρόπουλου
- Αφηγήσεις κατοίκων Πέτρας
-----------------------------------------------------------------------
Πηγή: users.sch.gr