Ο γάμος στους Πετρινούς και Σκοπελινούς γίνεται τις πιο πολλές φορές με προξενιά. Ο υποψήφιος γαμπρός ή οι γονείς στέλνουν στο σπίτι της νέας που διαλέγουν για νύφη ένα «προξενήτ’» δίνοντάς του και ένα δώρο (το μπαξίσ’). Ο προξενητής πηγαίνοντας στο σπίτι της νύφης λέει στον πατέρα ή την μητέρα «Μ’ έστειλε ο….. να τη δώς τη θηγατέρα σ’ νυφ’». Συζητούν τους όρους του γάμου και αν είναι σύμφωνοι οι άνθρωποι της νύφης, ο προξενητής προσφέρει στη νύφη μια λίρα ή άλλο μεταλλικό νόμισμα που φέρει μαζί του από το σπίτι του γαμπρού και για αντάλλαγμα παίρνει από αυτήν ένα μαντίλι (μεσάλ’). Ορίζεται κατόπιν η ημέρα που θα γίνουν οι αρραβώνες (το σύν'βασμα) και ο προξενητής φεύγει για να αναγγείλει τη χαρμόσυνη είδηση στο σπίτι του γαμπρού.
Την ορισμένη ημέρα των αρραβώνων ο γαμπρός καλεί τους πιο στενούς συγγενείς, παίρνουν τα δώρα στο πανέρι και πηγαίνουν στο σπίτι της νύφης. Εκεί αρχίζει το παζάρεμα (παζαρλίκλ’) για το ποσό που πρέπει να δώσει ο γαμπρός για να πάρει τη νύφη. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο γαμπρός πληρώνει για να παντρευτεί και ανάλογα με το ποσό που διαθέτει βρίσκει και νύφη. Το ποσό που καταβάλει λέγεται αρραβώνας. Αφού τακτοποιηθεί το ζήτημα της αρραβώνας, ακολουθεί το ποτό και το γλέντι. Πίνουν πρώτα το ρακί, στρώνουν ύστερα το τραπέζι και γλεντούν ως τις πρωινές ώρες. Από την ημέρα εκείνη οι δύο νέοι είναι «συν’βασμένοι». Αποχωρώντας οι άνθρωποι του γαμπρού από το σπίτι της νύφης, παίρνουν για δώρα μαντήλια (τσεϊζια) και πηγαίνουν στου γαμπρού το σπίτι. Εκεί γύρω γύρω στον τοίχο του σπιτιού δένουν ένα σκοινί και κρεμούν επάνω τα τσεϊζια. Τρεις μέρες μένουν έτσι κρεμασμένα και τα κορίτσια και τα παλικάρια του χωριού πηγαίνουν, βλέπουν και κερνιούνται (φιλεύονται). Τη νύφη επισκέπτονται επίσης οι νέοι και οι νέες του χωριού, βλέπουν και μαθαίνουν πόσα φλουριά είναι η αρραβώνα του γαμπρού. Εκεί τους κερνούν από το μπαξίσι του γαμπρού και τους δίνουν μαστίχα να μασήσουν για να κολλήσουν και εκείνοι.
Έπειτα από αρκετό διάστημα μετά τους αρραβώνες ο γαμπρός κάνει ένα ρούχο και ένα κοντογούνι, της νύφης δώρα, που ονομάζουν «φιλία». Οι συγγενείς του γαμπρού και της νύφης μαζεύονται στο σπίτι της νύφης με την ευκαιρία που θα γίνουν αυτά τα δώρα και εκεί γίνεται τραπέζι που ονομάζεται επίσης «φιλία». Η φιλία γίνεται Σαββατόβραδο. Την άλλη μέρα, Κυριακή, ο γαμπρός πληρώνει τον γκάϊντατζη του χωριού για να παίξει την γκάϊντα του. Μαζεύονται όλοι οι χωριανοί στην πλατεία κι’ εκεί χορεύουν. Η νύφη φοράει το ρούχο και το κοντογιούνι, που της έκανε δώρο ο γαμπρός. Φιλάει τα χέρια των γνωστών της και παίρνει διάφορα δώρα. Ορίζεται και η ημέρα του γάμου (το ντουγούν). Την Παρασκευή πριν από την Κυριακή του γάμου, το απόγευμα στα σπίτια του γαμπρού και της νύφης ζυμώνουν το προζύμι για τα ψωμιά του γάμου. Το προζύμι ανακατεύουν ένα κορίτσι και ένα αγόρι που έχουν μάνα και πατέρα. Το κορίτσι κρατάει στα χέρια του ένα μεγάλο μαχαίρι, παίρνει μ’ αυτό προζύμι και αλείφει τις τέσσερις γωνίες του σπιτιού λέγοντας «να ζεί ο γαμπρός και η νύφ’»
To Σάββατο το πρωί στο σπίτι της νύφης τρία κορίτσια γνέθουν σε μια ρόκα από μια κλωστή μάλλινη το καθένα, παίρνουν μετά τη ρόκα και με τη συνοδεία συγγενικού παιδιού την πηγαίνουν στο σπίτι του γαμπρού. Γνέθει και ο γαμπρός τρεις κλωστές και παίρνουν ύστερα τα κορίτσια τη ρόκα και με τη συνοδεία της γκάιντας την φέρνουν πάλι στο σπίτι της νύφης. Η ρόκα είναι το σύμβολο της νοικοκυροσύνης και της ευτυχίας του σπιτιού. Το Σάββατο το βράδυ το συγγενολόι του γαμπρού με την γκάιντα πηγαίνουν στο σπίτι της νύφης, κερνιούνται, γλεντούν, ξαναγυρίζουν στο σπίτι του γαμπρού, κερνιούνται και εκεί, επισκέπτονται μετά και το νουνό, που πολλές φορές τους κρατάει στο σπίτι του όλη τη νύχτα του Σαββάτου.
Την Κυριακή το πρωί οι δύο παράγαμπροι, με το μπράτιμο (στενό φίλο) του γαμπρού και άλλους συγγενείς, με την αγαπητή τους γκάιντα πηγαίνουν στο σπίτι της νύφης και παίρνουν τα εσώρουχα που κάνει δώρο η νύφη στο γαμπρό. Φέρνουν τα ρούχα στο σπίτι του γαμπρού, παίζει η γκάιντα και αλλάζει ο γαμπρός. Ξυρίζουν μετά το γαμπρό ενώ η γκάιντα εξακολουθεί να παίζει το τραγούδι το συνηθισμένο στην περίπτωση αυτή:
Μπαρμπέρη μ’ τα ξουράφια σ’ να ντα μαλαματώσ’ ς
Γιατ’ έναι νέος ο γαμπρός, να μη ντονε ματώσ’ς…..
Τις απογευματινές ώρες ξεκινάει το συγγενολόϊ και οι φίλοι του γαμπρού, και πηγαίνουν να πάρουν τη νύφη. Στην αυλή του σπιτιού είναι πάγκοι, όπου κάθονται όλοι. Ο γαμπρός παίρνει την άδεια από το νουνό, τον πατέρα και τον πεθερό και μαζί με τον παράγαμπρο και τον μπράτιμο πηγαίνουν μέσα στο σπίτι και κερνιούνται. Εξω στην αυλή χορεύουν τα παλικάρια και οι άλλοι τους καμαρώνουν. Η νύφη ετοιμάζεται για την εκκλησία και τα προικιά της φορτώνονται στο αμάξι για να μεταφερθούν στο σπίτι του γαμπρού. Η γκάϊντα παίζει, οι νέοι και οι νέες τραγουδούν:
-Τι σε φταίω συμπεθέρα μ’ και με πήρες τη μπερδίκα και με πήρες τη μπερδίκα μ’ τη σπιτοκοικοκυρά μ’ ;
- Άσπρα δώκα και την μπήρα, φλουριά και γόρασά τνα
Το πλήθος ξεκινάει για την εκκλησία. Μετά τη στέψη πηγαίνουν στο σπίτι του γαμπρού., τους κερνούν και μοιράζουν τα δώρα της νύφης στους στενούς συγγενείς, μαντίλια, σάλια, πουκάμισα κ.ά. Για λογαριασμό της νύφης τα δώρα τα βγάζει ο μπράτιμος από το σεντούκι. Για το καθένα η νύφη ονοματίζει: -Αυτό έναι για ντο μπεθερό μ’, αυτό έναι για τη μπεθερά μ’, αυτό για την γκιαρά μ’ (ανδραδέλφη) κ.ο.κ Ο καθένας που παίρνει δώρο κάνει και το χάρισμά του. Λέει π.χ ο πεθερός: Χαρίζω το χωράφ’… δέκα στρέμματα, τα’ αμπέλ΄…. Χίλια διακόσια κούτσουρα, ένα δαμάλ΄θηλυκό στο γαμπρό, στη νύφ’ γκιομλεκλίκ’ κλπ και η πεθερά:
-Χαρίζω ένα μόσκο, μνιά κλώκα με τα πουλιά κλπ
Το βράδυ ο νουνός με τη γυναίκα του φεύγουν για το σπίτι τους. Οταν είναι η ώρα να στρωθεί το τραπέζι, πηγαίνει ο μπράτιμος και τους ξαναφέρνει. Η νουνά στρώνει το κρεβάτι των νεόνυμφων και ψάχνει τη νύφη στα μαλλιά, στις τσέπες και παντού μη τυχόν και κρατάει μαζί της αίμα για να παρουσιαστεί παρθένα, αν δεν είναι τέτοια. Το πουκάμισο της νύφης που φέρνει τα δείγματα της παρθενιάς το βάζει η νουνά σ’ ένα πανέρι, το σκεπάζει με διάφανο πανί (το νύφωμα) και το δείχνει στους καλεσμένους να το δουν. Ο κάθε καλεσμένος ρίχνει μέσα στο πανέρι ένα μπαξίσ’. Αυστηρή η τιμωρία της νύφης αν δεν είναι παρθένα. Την παίρνει ο γαμπρός με το πουκάμισο μόνο και την οδηγεί στο σπίτι του πατέρα της. Και άλλα πομπέματα της γίνονται αν δεν βρεθεί παρθένα.
-----------------------------------------------------------------------
Αυτός
ήταν σε γενικές γραμμές ο τρόπος ζωής των Πετρινών και Σκοπελινών και
αυτές οι εθνικές και θρησκευτικές παραδόσεις, οι οποίες θέλουμε να
πιστεύουμε ότι μας βοηθούν να γνωρίσουμε ένα μικρό, αλλά αξιόλογο
κομμάτι του Ελληνισμού της Ανατ. Θράκης που έφτασαν στην Ελλάδα
κουρελιασμένοι στο σώμα και στη προσωπικότητα αλλά όρθιοι στην ψυχή.Η προσπάθεια παρουσίασης της λαογραφίας της Πέτρας και Σκοπέλου αποσκοπεί στη γνώση της λαϊκής μας κληρονομιάς και στη διάσωση των παραδοσιακών μας στοιχείων γιατί «ευτυχείς είναι οι λαοί που δεν έχουν ιστορία αλλά δυστυχείς αυτοί που έχουν ιστορία αλλά την αγνοούν».
Βιβλιογραφία:
- Θρακικά –Δημ. Α. Πετρόπουλου
- Αφηγήσεις κατοίκων Πέτρας
-----------------------------------------------------------------------
Πηγή: users.sch.gr