Λαογραφία Πέτρας & Σκοπέλου - Αγιοβασιλιάτικα Πρωτοχρονιάτικα Έθιμα Η μηλίνα

Η μηλίνα

Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς ζυμώνεται η μηλίνα. Μέσα στη μηλίνα βάζουν ένα τσάκνο που είναι σημάδι για τα βόδια, ένα φασόλι, κουκί ή ρεβίθι που είναι σημάδια άλλο για τα πρόβατα, άλλο για τα άλογα, άλλο για τα χωράφια, τα αμπέλια, τις κότες, το σπίτι κ.λ.π. Εκτός από την πίτα αυτή, άλλη πίτα κάνουν για τον γελαδάρη του χωριού και τον κεχαγιά (κλητήρας). Βράζουν και σε μία κατσαρόλα σιτάρι. Στο τραπέζι της παραμονής της Πρωτοχρονιάς βρίσκεται κι’ ένα τσουκάλι κρασί, τρία κεριά και θυμίαμα. Πριν αρχίσει το φαγητό, ο νοικοκύρης του σπιτιού βάζει θυμίαμα μέσα στο υνί με τα κάρβουνα και θυμιάζει πρώτα το εικονοστάσι μετά το τραπέζι και στη συνέχεια τις αποθήκες και το αχούρι με τα ζώα λέγοντας:

Γερό σταυρί, γερό κορμί, σαν ασήμ’, σα κρανιά και τη χρόν’ γουλ’ γεροί

Το βρασμένο σιτάρι μέσα σ’ ένα πιάτο (πνακ) είναι χωριστά πάνω στο τραπέζι. Πρώτος ο πατέρας απλώνει το χέρι και παίρνει κόλλυβα από το πιάτο και λέγει και στους άλλους «Πάρτε γούλ’ πε τ’ αυτό το πνάκ΄» Παίρνουν όλοι στα χέρια τους σιτάρι, το πετούν ψηλά προς την πόρτα του σπιτιού και λένε « όσα κ’ κιά ρίχνω, τοσ’ αμάξια στάρ’ να μου δώσ’ ο καινούργιος χρόνος. Ο καινούργιος χρόνος βοηθειά»

Η νοικοκυρά του σπιτιού παίρνει μια φούχτα σιτάρι,πηγαίνει στη σιταποθήκη, το πετάει και λέγει: «όσα κ’ κιά στάρ’ έχ’ η φούχτα, τόσα κιλά στο σαρπί». Και άλλες τέτοιες ευχές λένε πετώντας ψηλά το σιτάρι «όσα κ’ κιά στη φούχτα, τόσες αγελάδες, τόσα πρόβατα» κ.ο.κ. Κάνουν μετά το σταυρό τους και ο πατέρας ή ο μεγαλύτερος του σπιτιού κόβει την μηλίνα μέσα στο ταψί. Ο καθένας κοιτάζει το μερίδιό του και βρίσκει το σημάδι. Το δείχνει στη νοικοκυρά του σπιτιού που ζύμωσε την πίτα και την ρωτάει τι σημαίνει το σημάδι που βρήκε. Αυτή δίνει ανάλογες απαντήσεις: «σύ  έχ’ς τυχερό πε τα πρόβατα, σύ πε το σπίτ’, σύ πε το χωράφ’» κλπ.

-----------------------------------------------------------------------
Αυτός ήταν σε γενικές γραμμές ο τρόπος ζωής των Πετρινών και Σκοπελινών και αυτές οι εθνικές και θρησκευτικές παραδόσεις, οι οποίες θέλουμε να πιστεύουμε ότι μας βοηθούν να γνωρίσουμε ένα μικρό, αλλά αξιόλογο κομμάτι του Ελληνισμού της Ανατ. Θράκης που έφτασαν στην Ελλάδα κουρελιασμένοι στο σώμα και στη προσωπικότητα αλλά όρθιοι στην ψυχή.

Η προσπάθεια παρουσίασης της λαογραφίας της Πέτρας και Σκοπέλου αποσκοπεί στη γνώση της λαϊκής μας κληρονομιάς και στη διάσωση των παραδοσιακών μας στοιχείων γιατί «ευτυχείς είναι οι λαοί που δεν έχουν ιστορία αλλά δυστυχείς αυτοί που έχουν ιστορία αλλά την αγνοούν».


Βιβλιογραφία:
- Θρακικά –Δημ. Α. Πετρόπουλου
- Αφηγήσεις κατοίκων Πέτρας
----------------------------------------------------------------------- 



Πηγή: users.sch.gr